شب قدر كه فرا مي‌رسد، سرنوشت كودكان هم مانند بزرگترها رقم مي‌خورد و مي‌تواند دچار تغيير شود. با اين نگاه، آگاه كردن بچه‌ها نسبت به يكي از روزهاي مهم زندگيشان حق آنهاست. براي توضيح اهميت شب قدر براي كودكان لازم است كه براي آنها درباره اين شب و اتفاقات مهم آن حرف بزنيد. البته اين كار بايد كاملا با زبان كودكانه و به دور از تحميل باشد. فراموش نكنيد بيدار بودن كودكان در شب قدر مهم است اما نبايد براي اين كار به اجبار متوسل شويد.مي‌خواهيم به شما بگوييم كه چطور خانه و بچه‌ها را براي شب قدر آماده كنيد.
خوب است براي بچه‌ها بگوييد:
شب قدر از آن شب‌هايي است كه براي ما مهم است. خدا در اين شب قرآن را به‌صورت يكباره براي حضرت محمد(ص) فرستاد. خداوند در اين شب براي آينده همه مردم و آرزوهاي آنها تصميمات مهمي مي‌گيرد. همه فرشته‌ها را براي سر زدن به بچه‌ها و بزرگترها به زمين مي‌فرستد. فرشته‌ها هم يكي يكي به آدم‌ها سر مي‌زنند و به هركس كه بيدار باشد سلام مي‌كنند. شما مي‌توانيد به بچه‌ها در سن پايين بگوييد دوست داري فرشته‌ها به تو هم سلام كنند و خدا آرزوهاي خوبت را امسال برآورده كند؟ اما اگر فرزند شما در سنين نوجواني يا جواني قرار دارد، توصيه مي‌كنيم كتاب«شهرخدا» تاليف استاد پناهيان را قبل از فرارسيدن شب‌هاي قدر به فرزندتان هديه كنيد. مي‌توانيد در شب قدر با همراهي فرزندتان بخش‌هايي از آن را با هم مرور كنيد.
براي بيدار ماندن بچه‌ها در شب قدر بايد از قبل برنامه‌ريزي كنيد. اگر بچه‌ها طي روز بخوابند و شام يا افطار را سبك مصرف كنند، مي‌توانند شب راحت‌تر بيدار بمانند. اما نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشته باشيد اين است كه چون امروزه در تعدادي از خانواده‌ها، شب‌بيداري براي تماشاي فوتبال يا فيلم، تفريح و... رواج پيدا كرده است، بايد به بچه‌ها بفهمانيد كه هر شب زنده‌داري‌اي ارزشمند نيست. اين آگاهي و اهميت را شما بايد به فرزندانتان منتقل كنيد.
مي‌توانيد براي بچه‌ها ازقبل قصه‌هاي قرآني بخوانيد. مي‌شود از بازي‌هاي قرآني ديجيتال هم كمك گرفت. معمولا اين بازي‌ها هدفمند هستند و يك داستان آموزنده در متن خود دارند. حتي مي‌توانيد تصاويري متناسب با داستان‌ها و آيه‌هاي قرآن را برايشان پيدا كنيد و از آنها بخواهيد رنگ‌آميزي كنند.
فضاي خانه را از يكي‌دو‌روز قبل از شب قدر و مخصوصا در همان روز با شور و هيجان شب قدر همراه كنيد. از صبح به بچه‌ها بگوييد كه بايد آن روز را استراحت كنند تا در شب بتوانند به مراسم احيا و شب قدر بروند.
بهتر است براي مراسم احيا به مسجد يا يك مكان عمومي برويد تا بچه‌ها هم برنامه منظمي را شاهد باشند و هم اينكه شور وهيجان فضاي مراسم احيا از خسته و كسل‌شدن آنها جلوگيري مي‌كند.
حتما قبل از اينكه از خانه بيرون برويد براي گرسنگي بچه‌ها در طول مراسم فكري بكنيد. خوب است لقمه‌هايي از نان و پنير و گردو يا يك كوكوي خانگي و ميوه براي آنها به همراه داشته باشيد. از گذاشتن بطري آب در كيف خود غافل نشويد.
حتما براي بچه‌ها قرآن‌هاي سبك و كوچك درنظر بگيريد و به او بگوييد كه اين قرآن براي مراسم احيا مخصوص اوست.
مواظب باشيد بچه‌ها را خسته نكنيد و در هيچ زمينه‌اي به آنها فشار نياوريد.حتي اگر خوابشان گرفت، آنها را با زور و اجبار بيدار نگه نداريد تا خاطره تلخي برايشان به‌جا نماند. سعي كنيد براي شب‌قدربهتر برنامه‌ريزي كنيد.
پل‌هاي پشت سر بچه‌ها را بسازيد
براي آنكه فرزندتان زندگي با آرامشي داشته باشد و دچار ترس و اضطراب نباشد و در نتيجه بدن سالم تري هم داشته باشد، حاضريد چقدر هزينه كنيد؟ آيا راه مطمئني سراغ داريد؟ اگر از علم روانشناسي بپرسيد، باورهاي مذهبي و دعاكردن نقش قابل‌توجهي در زندگي شاد همراه با آرامش، معني دار بودن و دوري از اضطراب افراد دارد. پيامبر اكرم(ص) در حديثي دعا را اسلحه مومن و موجب نجات انسان در روزهاي زندگي مي‌دانند. ماه رمضان و شب‌هاي قدر فرصت خوبي است تا بدانيم چه كنيم تا زمينه رشد و شكوفايي دعا را در بچه‌ها ايجاد كنيم؟
اولين دعاهاي كودك در شرايطي جان مي‌گيرد كه بچه‌ها به‌دنبال آرزويي باشند. انتظار اجابت دعا، شايد به اندازه رسيدن به آرزو براي بچه‌ها هيجان‌انگيز، نشاط‌آور، اميدآور و در دراز مدت موجب شكوفايي بيشتر ارتباط او با خدا مي‌شود. فكرش را بكنيد، پدر و مادري كه با نخستين ابراز تمايلات فرزند خود براي داشتن چيزي، سريع به‌دنبال تهيه آن مي روند، چه لذت‌هايي را از فرزند خود دريغ مي‌كنند. برآورده شدن دعا هميشه با سريع اتفاق افتادن و نزول آرزو از آسمان همراه نيست. بچه‌ها بايد اين انتظار را بفهمند. مادر خوش ذوق و با تدبيري مي‌گفت: وقتي فرزندم پيشم آمد و تقاضاي هديه گرانقيمتي را كرد، به او گفتم براي داشتن وسيله بازي ات دعا كن. بعد، شروع كردم به تحقيق براي اينكه آيا اين وسيله مناسب است يا نه و به نتايج خوبي رسيدم و شروع كرديم به تلاش براي خريد هديه و خدا هم كمك كرد. وقتي هديه فرزندم را خريديم و به او داديم، كودك 3ساله‌ام با فرياد خوشحالي و خنده سريع گفت: خداجون، ممنون. خدا دوست‌ات دارم!
بچه‌ها وقتي از پدرو مادر چيزي مي‌خواهند، مهربان‌تر و با ادب‌تر مي‌شوند. شايد قبل از آنكه حرف خود را بزنند، ليوان آبي برايتان بياورند و... . از اين فرصت استفاده كنيد. به او بگوييد، وقتي مي‌خواهي دعا كني و از خدا چيزي بخواهي، اول بايد به‌خاطر همه مهرباني‌ها و لطف‌هايش تشكر كني و بگويي و نشان بدهي كه چقدر دوستش داري.
سيره اهل‌بيت به ما مي‌آموزد كه بچه‌ها را به دعا دعوت كنيم. براي دعاهاي آنها آمين بگوييم و براي دعاهاي خودمان بخواهيم تا آمين بگويند. درست دعاكردن را به آنها ياد بدهيد.
به بچه‌ها بگوييد كه خداوند دوست دارد آدم‌ها براي هم دعا كنند. مثلا براي دوست‌ات دعا كن. يا براي پدر و مادر و خاله و عمو و... با اين كار خدا دعاي تو را هم مستجاب مي‌كند.
به آنها ياد بدهيد كه دعا در بعضي از مكان‌ها احتمال بيشتري براي استجابت دارد چون آن مكان و آن زمان براي خداوند خاص است و ارزش بيشتري دارد. مثلا در مساجد، حرم ائمه و امامزاده‌ها و... . يا در زمان‌هاي خاصي مثل لحظات سحر و افطار و يا شب‌هاي قدر.
آنها را براي اينكه خوب و درست دعا كنند تشويق كنيد. در روايات آمده است كه پيامبر اكرم(ص) وقتي ديدند، فردي خيلي زيبا از خدا تشكر مي‌كند و بعد دعا مي‌كند، به او قطعه‌اي طلا هديه دادند. مواظب باشيد بچه‌ها هديه‌ها و يا تشويق مادي شما را به معني ارزش دعاي خود برداشت نكنند.
دليلي براي دعايم بيار
اگر فرزند نوجوان داريد و با اين سؤالات مواجه شديد كه چرا بايد دعا كرد؟ چرا دعايم برآورده نشد؟ از كجا معلومه خدا دوست داشته باشد من دعا كنم؟ و... نه‌تنها جاي نگراني نيست بلكه اين يعني همه‌‌چيز دارد خوب و طبيعي پيش مي‌رود. نوجوان به‌خاطر رشد تفكرش كم‌كم به‌دنبال دليل اعتقادات خود مي‌گردد تا بتواند شخصيت يكپارچه‌اي از خود بشناسد. گاهي پيش مي‌آيد كه نوجوان بيش از آنكه به‌دنبال جواب باشد، مي‌خواهد نظر و فكر جديدش را با كسي در ميان بگذارد حتي اگر نتواند به خوبي و با سرعت شما حرف هايش را مطرح كند. در اين لحظه مهم است كه صبور باشد و اجازه دهيد كلامش به اتمام برسد و ميان كلامش شروع به صحبت نكنيد، حتي اگر پيش‌بيني مي‌كنيد كه مي‌خواهد چه بگويد سؤالات انتقادي و بي‌پيرايه او را به‌حساب رشد فكري و جست‌وجوي اعتقادي‌اش بگذاريد نه اينكه عصباني شويد و فكر كنيد دچار گمراهي و انحراف در اعتقاداتش شده است.
چرا دعايم برآورده نشد ؟
از داستانك‌هاي تمثيلي زبان فارسي براي باورهايي مانند دعا باخبرباشيد. در كنار اين، فرزندتان را هم به مطالعه دعوت كنيد تا براي رسيدن به جواب خودشان هم زحمت بكشند. اگر زماني جواب سؤال او را نمي‌دانستيد از كلمه زيبا و پر مغز « نمي‌دانم» استفاده كنيد تا او هم ياد بگيرد. بعضي از دلايل عدم‌اجابت دعا كه در متون اسلامي به آنها اشاره شده است، مي‌تواند پاسخگوي خوبي باشد.
اگر دعايي با قوانين خدا مخالف باشد، مثلا دعا براي كار حرامي باشد نبايد انتظار داشت كه اجابت بشود.
دعا بدون تلاش، مثلا فرارسيدن زمان امتحان و توقع نمره خوب بدون اينكه خوب درس بخوانيد.
دعايي كه به‌خاطر گناه صاحبش به او برمي‌گردد؛يعني ممكن است گناه مانع استجابت دعا باشد.
علاقه خدا به تكرار دعاي فردي كه عمل و رفتار دوست داشتني دارد.
نظر شما